Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Nhà lãnh đạo có tâm, có tầm của Đảng

Là người trung thành tuyệt đối với mục tiêu, lý tưởng cao cả của cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dành nhiều thời gian, tâm huyết nghiên cứu về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam từ khi còn là cán bộ công tác ở Tạp chí Cộng sản, hơn 50 năm trước.

Đây là vấn đề rất lớn, cơ bản của cách mạng nước ta mà thực tiễn ngày càng đòi hỏi có những nội dung cần được nhận thức đầy đủ hơn, toàn diện hơn, phù hợp với xu thế phát triển tất yếu của thời đại. Bằng tư duy lý luận sắc bén với trái tim nóng bỏng nhiệt huyết cách mạng, bằng thực tiễn sinh động, Tổng Bí thư đã có nhiều bài viết, phân tích, từng bước làm sáng rõ những vấn đề đặt ra. Trong đó phải kể đến bài viết công bố tháng 5-2021. Với đầu đề "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam", tác giả đã luận giải thấu đáo và đưa ra nhiều điểm mới, trả lời đầy đủ hơn cả ở góc độ lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội là gì? Vì sao Việt Nam lại lựa chọn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội? Làm thế nào và bằng cách nào để từng bước xây dựng được chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam? Thực tiễn công cuộc đổi mới, đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong thời gian qua có ý nghĩa gì và vấn đề gì đặt ra?

Tư tưởng, nội dung bài viết của Tổng Bí thư là kết quả dày công nghiên cứu và sức lao động sáng tạo suốt hơn nửa thế kỷ của một nhà lý luận có tầm tư duy vượt trội; là quá trình trải nghiệm thực tiễn sinh động qua các cương vị công tác, như Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương,Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch nước, nhất là những năm làm Tổng Bí thư của Đảng mà tác giả đã kinh qua hoặc đang đảm nhiệm.

Đó còn là ý chí, tình cảm, nhiệt huyết cách mạng thôi thúc bởi một cán bộ có lối sống trong sáng, liêm chính- một nhà lãnh đạo mẫu mực, được nhân dân tin tưởng, kính trọng, đã góp phần làm nên sức cuốn hút và giá trị của bài viết, làm phong phú thêm kho tàng lý luận về chủ nghĩa xã hội.

Có ý nghĩa đặc biệt cả về tầm tư tưởng, lý luận và thực tiễn, bài viết đã thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu, học giả trong và ngoài nước, của cán bộ, đảng viên và nhân dân ta, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ những vấn đề, quan điểm mà tác giả đúc kết từ thực tiễn với cách nhìn sâu hơn, nhiều chiều hơn, hệ thống hơn cả về chủ nghĩa tư bản, về chủ nghĩa xã hội. Đây là vấn đề không mới, nhưng hiếm có bài viết nào được dư luận trong nước và bạn bè quốc tế quan tâm, đánh giá cao như bài viết lần này của Tổng Bí thư.

Nhiều nhà nghiên cứu nước ngoài đã chia sẻ: “Bài viết (Bài viết của Tổng Bí thư) như một giáo trình có giá trị khoa học cao, định hướng cho hoạt động của các nhà tư tưởng, lý luận, chiến sĩ cách mạng, cán bộ, đảng viên của các nước đi theo con đường chủ nghĩa xã hội”; Bài viết “góp phần làm phong phú thêm kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”; Bài viết “có giá trị tham khảo cho các quốc gia đang trong giai đoạn quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội cũng như công tác nghiên cứu lý luận-thực tiễn”; Bài viết “là tài liệu tham khảo cho các lực lượng tiến bộ trên thế giới phấn đấu cho sự phát triển của các xã hội công bằng nhất”;...

Trong Nghị quyết về trao tặng Giải thưởng Lênin của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên bang Nga (ngày 14-4-2020) cho năm tập thể và cá nhân, nhân kỷ niệm 150 Ngày sinh Lênin, đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, có đoạn viết: “Đã có những đóng góp cá nhân to lớn vào thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội và phát triển phong trào cộng sản trong giai đoạn hiện nay; nhiều năm hoạt động nghiên cứu và vận dụng chủ nghĩa Mác-Lênin; nghiên cứu khoa học những vấn đề thời sự của chủ nghĩa xã hội khi còn là Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản và Chủ tịch Hội đồng Lý luận của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; có những nỗ lực không ngừng nhằm củng cố quan hệ hữu nghị và anh em giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Liên bang Nga”.

Đây là phần thưởng cao quý, ghi nhận, tôn vinh những đóng góp của Tổng Bí thư trong nghiên cứu, bổ sung phát triển lý luận về chủ nghĩa xã hội và cả trong hoạt động thực tiễn biến chủ nghĩa xã hội đang từng bước thành hiện thực ở Việt Nam.

Cùng với nhiều bài viết khác về vấn đề này, Tổng Bí thư đã truyền cảm hứng, niềm tin mãnh liệt cho cán bộ, đảng viên về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Bài viết là tài liệu nghiên cứu quý của các học giả trong và ngoài nước khi nghiên cứu về vấn đề cơ bản này của cách mạng; là tài liệu “gối đầu giường” của những người làm công tác tuyên truyền; là vũ khí sắc bén đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta.

Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực quyết liệt mà nhân văn

Việc thực hiện nghị quyết quan trọng này tuy có những chuyển biến tích cực, nhưng chưa đạt yêu cầu đề ra. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn; tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn nghiêm trọng, tập trung vào số đảng viên có chức vụ trong bộ máy nhà nước. Tâm tư cán bộ, đảng viên và nhân dân khi ấy băn khoăn, lo ngại. Đó cũng là điều người đứng đầu của Đảng ta trăn trở nhất và quyết tâm phải đẩy lùi bằng được căn bệnh trầm kha này.

Vì thế, Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII ra đời với tư tưởng chỉ đạo quyết liệt hơn, đồng bộ, toàn diện hơn, được thể hiện ngay từ tiêu đề của nghị quyết. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Tổng Bí thư, các cơ quan chức năng phối hợp nhịp nhàng hơn. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được gắn liền với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Những biểu hiện nhận thức lệch lạc được uốn nắn kịp thời, “ai cảm thấy nhụt chí thì đứng sang một bên cho người khác làm”; vừa làm vừa rút kinh nghiệm, gắn chặt giữa phòng với chống, trong đó phòng là cơ bản, lâu dài, chống phải quyết liệt. Bất kể ai vi phạm cũng phải xử lý nghiêm minh, nhưng “đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại”; chặt đi một cành sâu để cứu cả cây xanh; xử lý nghiêm nhưng cũng mở ra cho người vi phạm một con đường chuộc tội. Nhiều phát biểu của Tổng Bí thư được cán bộ, đảng viên và nhân dân, truyền nhau như một thông điệp, một lời nhắn nhủ: “Lò nóng lên rồi thì củi tươi vào đây cũng phải cháy”; “Xử lý kỷ luật một vài người để cứu muôn người”. “Tiền bạc lắm làm gì, chết có mang theo được đâu. Danh dự mới là điều thiêng liêng, cao quý nhất!”,vv.

Dưới sự chỉ đạo trực tiếp, sát sao của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban chỉ đạo, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được xác định là một xu thế không thể đảo ngược và ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả. Chính thực tiễn ấy đã giúp đồng chí Tổng Bí thư đúc kết thành những vấn đề có tính lý luận, định hướng cho công tác này.

Với tinh thần đó, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực được bổ sung thêm nhiệm vụ, không chỉ chỉ đạo phòng, chống tham nhũng mà cả phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của các tổ chức trong hệ thống chính trị trong phạm vi cả nước. Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh cũng được thành lập, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng ở các cấp, khắc phục tình trạng “trên nóng dưới lạnh”.

Cuộc chiến để loại bỏ cái “khuyết tật bẩm sinh của quyền lực” này còn cam go. Nhưng với chỉ đạo quyết liệt của Trung ương Đảng mà trực tiếp là đồng chí Tổng Bí thư, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị thì tin rằng chúng ta sẽ thành công.

Xây dựng nền đối ngoại, ngoại giao mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”

Đường lối đối ngoại của Đảng ta ngày càng thể hiện rõ khát vọng của cả dân tộc, mở rộng quan hệ hợp tác, để phát triển đất nước. Việt Nam sẵn sàng “là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế”; kiên định về nguyên tắc, mục tiêu, linh hoạt, khôn khéo về sách lược.

Từ thực tiễn của hoạt động đối ngoại, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đúc kết, ngoại giao Việt Nam phản ánh bản sắc của dân tộc Việt Nam trong mối quan hệ bang giao với thế giới và thông qua tương tác với bên ngoài để làm giàu thêm bản sắc của mình rất độc đáo, sáng tạo, đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kế thừa và phát huy bản sắc, cội nguồn văn hóa và truyền thống dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa thế giới và tư tưởng tiến bộ của thời đại, tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh, chúng ta đã hình thành nên trường phái đối ngoại, ngoại giao mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”.

Đó là vừa kiên định về nguyên tắc vừa uyển chuyển về sách lược; mềm mại, khôn khéo nhưng cũng rất kiên cường, quyết liệt; linh hoạt sáng tạo nhưng rất bản lĩnh, can trường trước mọi khó khăn, thử thách, vì độc lập dân tộc, vì tự do, hạnh phúc của nhân dân; đoàn kết, nhân ái nhưng kiên quyết, kiên trì bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc.

Từ xa xưa, cây tre thân thuộc đã gắn liền với quê hương, đất nước và như một biểu tượng văn hóa của con người Việt Nam, mềm mại mà bền bỉ, dẻo dai, “Thân gầy guộc, lá mong manh/Mà sao nên luỹ nên thành tre ơi?” (Nguyễn Duy). Thật ý nghĩa khi Tổng Bí thư chọn hình ảnh cây tre để nói về trường phái đối ngoại và ngoại giao của dân tộc ta, mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam", "gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển"; thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam: Mềm mại, khôn khéo, nhưng rất kiên cường. 

Trên cương vị là người lãnh đạo cao nhất của Đảng, Tổng Bí thư đã có nhiều đóng góp quan trọng để hiện thực hóa chủ trương đó. Lịch sử hình thành và phát triển các mối quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc không bao giờ bằng phẳng mà luôn mang trong đó những gam màu sáng tối đan xen, thậm chí hôm qua là kẻ thù, nhưng hôm nay cùng bắt tay nhau để hợp tác cùng có lợi. Đó là xu thế phát triển tất yếu của thời đại. Lịch sử luôn luôn là lịch sử, không ai có thể xóa nhòa, thay đổi; nhưng tương lai trong tay chúng ta, thuộc về chúng ta.

Để phát triển đất nước và khát vọng hòa bình, vì tiến bộ chung của nhân loại, Đảng ta, nhân dân ta đã biết “gác lại quá khứ, hướng tới tương lai”, vượt qua mọi khác biệt về chế độ chính trị, nỗ lực cùng nhau giải quyết những bất đồng nếu có, kiến tạo môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác, để xây dựng đất nước phồn vinh và hạnh phúc. Điều đó lý giải vì sao hiện nay Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế giới xác lập và duy trì Đối tác chiến lược toàn diện với cả Trung Quốc, Nga và Hoa Kỳ.

Chỉ từ tháng 9 đến tháng 12-2023, hai nguyên thủ của hai quốc gia hàng đầu thế giới đã nhận lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam, cho thấy vị thế của Việt Nam, uy tín của Đảng Cộng sản Việt Nam và người đứng đầu của Đảng ta trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao

Việt Nam luôn sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy với các nước. Để tăng cường mối quan hệ láng giềng, hữu nghị giữa hai nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thường xuyên giữ các mối liên hệ, gửi điện mừng, hội đàm cấp cao, tổ chức các chuyến thăm cấp Nhà nước, kể cả khi có hoàn cảnh khó khăn nhất như đại dịch Covid-19 bùng phát.

Đó là việc làm nhằm “củng cố, tăng cường quan hệ hữu nghị, đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt-Trung không ngừng phát triển lành mạnh, ổn định, ngày càng tốt đẹp vừa là trách nhiệm lịch sử, vừa là yêu cầu khách quan, phù hợp với lợi ích cơ bản, lâu dài của nhân dân hai nước chúng ta, có lợi cho hoà bình, ổn định và phát triển thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới” như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng viết trong Điện mừng gửi Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc (01-7-1921 - 01-7-2021).

Việt Nam luôn sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy với các nước

Vượt qua cách trở về địa lý và nhiều khác biệt, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có chuyến thăm lịch sử đến Hoa Kỳ, năm 2015. Không ai có thể nghĩ rằng, lần đầu tiên trong lịch sử, tại Nhà trắng, đã diễn ra cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với Tổng thống Mỹ Obama. Khi ấy ông Joe Biden là Phó Tổng thống đã lẩy Kiều: “Trời còn để có hôm nay/Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời”.

Chín năm sau, trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Mỹ Joe Biden tháng 9-2023, theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, hai bên đã ra Tuyên bố chung, chính thức nâng cấp quan hệ lên mức Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam nâng cấp quan hệ đối tác với một quốc gia từ Đối tác toàn diện lên thẳng mức cao nhất là Đối tác chiến lược toàn diện, bỏ qua mức Đối tác chiến lược, chỉ trong 10 năm (từ 2013 đến 2023).

Với nhân dân trong nước cũng như bạn bè quốc tế, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã để lại nhiều dấu ấn, không chỉ góp phần bổ sung, phát triển lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà còn là nhà lãnh đạo hành động quyết liệt để xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ, mở rộng hợp tác quốc tế để phát triển đất nước, vì hòa bình và tiến bộ chung của nhân loại.